การสืบค้นสารสนเทศและความรู้
คือการค้นหาข้อมูลข่าวสารสารสนเทศโดยอาศัยเครื่องมือช่วยค้นหาเพื่อนให้ได้สารสนเทศที่ต้องการ
การสืบค้นสารสนเทศบนอินเตอร์เน็ต
มีเว็บไซต์ที่ทำหน้าที่สืบค้นอยู่ 2 ประเภท
เทคนิคการสืบค้นข้อมูลบนอิน
เทคนิคอื่นๆ
ควรใช่คำที่หลากหลายและไม่ควรเกิน 32 คำ
เทคนิคการกรองสิ่งที่ค้นหา
เทคนิคการหานิยายหรือความหมายของคำ
เทคนิคดารค้นหาช่วงชุดขอบตัวเลข
เทคนิคการค้นกลุ่มคำหรือคำที่ไม่แน่ใจด้วยเครื่องหมาย *
เช่น *ดินเค็ม ผลลัพธ์จะปรากฏเว็บไซต์ที่มีคำว่า ดินเค็ม ทุกเว็บ
เทคนิคการค้นด้วยคำพ้องความหมาย (~) เช่น ~ข้อมูล ผลลัพธ์ในการค้รหาจะไม่ค้นหาเฉพาะแค่ ข้อมูล แต่จะเอาความหมายใกล้เคียงด้วย
เทคนิคการค้นด้วยเครื่องหมายคำพูด “…”
เทคนิคการใช้รหัสกำกับการค้น
สืบค้นโดยใช้เขตข้อมูลกำกับลงในประโยคการค้น เช่น Title:Love คือจะต้องการสืบค้นหัวเรื่องที่ชื่อว่า Love เท่านั้น ,before:2010 คือสืบค้นเอกสารที่มีการจัดทำก่อน 2010 เท่านั้น
สืบค้นจากเมนูทางเลือก
เทคนิคการใช้คำใกล้เคียง
BEFORE คือให้คำค้นที่อยู่ห่างกันระยะ 25 คำ และต้องอยู่ตามลำดับที่กำนด
FAR คือให้คำค้นที่อยู่ห่างกัน 25 คำขึ้นไปหรือมากกว่านั้นสลับที่กัน
NEAR คือ ให้คำค้นที่อยู่ใกล้กันในระยะ 25 คำสลับที่ได้
ADJ คือ ให้คำที่อยู่ใกล้กัน สลับลำดับกันได้
เทคนิคการตัดคำ
การสืบค้นในลีกษณะของ Stemming คือการสืบค้นจากรากศัพท์ เช่น think = thinking thinkable
การใช้เครื่องหมาย * แทนการตัดคำส่วนใหญ่เป็นการตัดคำค้นที่ต้องการ
อาจจะเป็นการตัดท้ายหรือตัดหน้า เช่น *home = homework hometown และ man* = spider man Superman etc.
Subtopic
เทคนิคตรรกบูลลีน
การใช้เครื่องหมาย + และ - มากำหนดหน้าคำค้นที่ต้องการค้นหา โดย + จะหมายถึงผลการค้นหาที่ต้องการ และ - หมายถึงไม่ต้องการผลของคำนั้นๆ
การใช้เทคนิคตรรกบูลลีนจากเมนูทางเลือก
การใช้ And,Or,Not ช่วยในการค้นหา
องค์ประกอบของกลไกการสืบค้นสารสนเทศน์บนอินเตอร์เน็ต
โปรแกรมค้นข้อมูล
ตรวจดัชนี
สำรวจหรือรวบรวมข้อม
เครื่องมือในการสืบค้น Search Engine
คือเป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่อาศัยโปรแกรมที่พัฒนาขึ้น ปัจจุบันมีเว็บไซต์ที่มีลักษณะแบบ Sears Engine มากกว่า 100 เว็บ และมี Search Engine ที่มีผู้ใช้อย่างแพร่หลาย 3 อันดับแรกและอื่นๆได้แก่
Infoseek
Open Directory
Lycos
HotBot
GO
LookSmart
Excite
Ask
MSN Live Search
Google
นามานุกรม Web Directories
เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่รวบรวมสารสนเทศบนอินเตอร์เน็ตและคัดแยกสารสนเทศออกเป็นกลุ่มตามสาขาวิชาที่ตรงกับความต้องการสืบค้น
Librarian’s Index Internet
Business.com
Starting Point
Dmoz
Yahoo
การสืบค้นฐานข้อมูลออนไลน์
ฐานข้อมูลออนไลน์คือ แหล่งสารสนเทศที่มีขนาดใหญ่และขอบเขตกว้าง จัดทำขึ้นเพื่อการสืบค้นที่ไม่มีข้อจำกัดด้านระยะทาง
การสืบค้นฐานข้อมูลออนไลน์
เลือกรายการที่ตรงกับความต้องการและบันทึกผลข้อมูลนั้นๆ
แสดงผลการสืบค้น
การแสดงผลแบบอิสระแสดงผลที่กำหนดเขตข้อมูลในการแสดงผลด้วยตัวเอง
การแสดงผลแบบย่อ = แสดงเฉพาะรายการทางบรรณานุกรมเท่านั้น
การแสดงผลแบบเต็มรูปแบบ = แสดงผลทุกเขตข้อมูลที่รายการนั้นอยู่
วิเคราะห์เรื่องที่ต้องการจะสืบค้นและกำหนดคำสำคัญ
เลือกค้นจากฐานข้อมูลที่เหมาะสมตามความต้องการ
ลงมือสืบค้น สืบตค้นได้ 2 วิธี
1.การใช้เมนูในการสืบค้น
2.การสืบค้นโดยการพิมพ์คำสั่ง
ประเภทของฐานข้อมูลออนไลน์
ฐานข้อมูลสำนักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา ( ฐานข้อมูล ThaiLIS )คือฐานข้อมูลสำหรับคณะกรรมการอุดมศึกษาเช่าใช้ฐานข้อมูลวิชาการโดยรับผิดชอบค่าใช้จ่าย ( เพื่อมหาวิทยาลัยของรัฐได้เข้าใช้บริการสืบค้นสารสนเทศ)
ฐานข้อมูลที่ห้องสมุดหรือศูสารสนเทศบอกรับเป็นสมาชิกคือฐานข้อมูลออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศนั้นๆบอกรับหรือซื้อฐานข้อมูลนั้นมาให้บริการ
IOP Electronic journal,Wilson Omnifile,AGRICOLA
ฐานข้อมูลทดลองใช้ คือฐานข้อมูลที่นำมาทดลองให้ผู้บริการกับผู้ใช้ก่อนจะตัดสินใจซื้อฐานข้อมูลนั้นๆ
EBSCO Host,Oxford Journal,Medical Online
การสืบค้นด้วย Opac (Online Public Access Catalog) คือเครื่องมือที่บันทึกรายละเอียดข้อมูลบรรณานุกรมของทรัพยากรสารสนเทศที่มีในห้องสมุดไว้ในฐานข้อมูลบรรณานุกรมด้วยระบบคอมพิวเตอร์
วิธีการสืบค้นโดยใช้ทางเลือกต่างๆใน Opac
หากต้องการรายละเอียดที่สมบูรณ์ให้คลิกเม้าส์ที่รายการที่เราต้องการ
หากต้องการรายละเอียดย่อให้คลิกเม้าส์ที่รายการที่ต้องการ ระบบจะทำการสืบค้นและแสดงผลการสืบค้น และบอกจำนอนรายการที่สืบค้น
ป้อนข้อมูลที่ต้องการสืบค้นตามรายการที่ใช้เป็นทางเลือก เช่น พิมพ์ชื่อ ผู้แต่ง ชื่อหนังสือ หรือคำสำคัญ และกดค้นหาหรือสืบค้น
ในหน้าจอหลักให้เลือกรายการที่ต้องการใช้เป็นทางเลือกในสืบค้นจากเมนู เช่น ชื่อผู้แต่ง ชื่อเรื่อง หัวเรื่อง
ข้อมูลที่ได้จากการสืบค้นด้วย Opac มี 2 ลักษณะ
ข้อมูลบรรณานุกรม Bibliographic Description
พิมพ์ลักษณ์ Imprint >> (Edition,place,Publisher,Year of publication)
สถานภาพ Status >> (Check shelves,On order,Cataloguing,Repair,Lib use only)
สถานที่ที่หนังสืออยู่ Location
หัวเรื่อง Title
เลขมาตรฐาน ISBN
หมายเหตุ Note
เลขเรียกหนังสือ Call number
รูปเล่ม Description
ข้อมูลดัชนีวารสาร Periodical Index
ชื่อผู้แต่ง Auther
ชื่อเรื่อง Title
ปี Year
ชื่อวารสาร Journal
เลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร ISSN
หัวเรื่อง Subject
สถานที่ Location
ชื่อห้องสมุดที่บอกรับวารสารนั้นๆ Library that have this journal
