Categories: All - นโยบาย - ประชาชน - วัฒนธรรม - เศรษฐกิจ

by ธารารัตน์ จันทร์นวล 1 year ago

260

นโยบายสาธารณะ

นโยบายสาธารณะเป็นเครื่องมือสำคัญที่รัฐใช้ในการกำหนดทิศทางการพัฒนาประเทศ นโยบายเหล่านี้สามารถกำหนดเป็นกฎหมายหรือกฎเกณฑ์ต่างๆ ซึ่งมีผลต่อการปฏิบัติงานของข้าราชการ และถูกกำหนดขึ้นโดยมติคณะรัฐมนตรี การกำหนดนโยบายมีความสำคัญทั้งต่อประชาชนและรัฐบาล เนื่องจากประชาชนเป็นผู้ได้รับผลกระทบโดยตรงจากนโยบายเหล่านั้น และมักคาดหวังให้รัฐบาลแก้ไขปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อตน สำหรับรัฐบาล นโยบายเป็นเครื่องมือทางการเมืองที่ช่วยในการบริหารและกำหนดทิศทางการพัฒนาประเทศ การก่อรูปนโยบายเริ่มจากการระบุปัญหาและพิจารณารายละเอียดของปัญหาเหล่านั้น การกำหนดวาระนโยบายจะพิจารณาจากกระแสปัญหาและกระแสทางการเมือง นอกจากนี้ ยังต้องคำนึงถึงสภาพแวดล้อมภายในและนอกประเทศ เช่น การเมือง วัฒนธรรม เศรษฐกิจ และสังคม ซึ่งทั้งหมดนี้มีผลโดยตรงต่อการตัดสินใจในการดำเนินนโยบายของรัฐบาล

นโยบายสาธารณะ

นโยบายสาธารณะ

การนำนโยบายไปปฏิบัติ

แนวทางการนำนโยบายไปปฏิบัติ
การนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติระดับจุลภาค

การสร้างความเป็นปึกแผ่น

การปฏิบัติ

การระดมพลัง

การนำไปสู่การปฏิบัติระดับมหภาค

การสร้างการรับรู้ และมอบหมายแนวทาง แผนงาน

การแปลงนโยบายสู่แนวทางการดำเนินงานในระดับปฏิบัติ

การกำหนดแนวทาง แผนงาน และโครงการของหน่วยงานตามกรอบนโยบาย

การทำความเข้าใจบริบทและสาระของนโยบาย

หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
องค์กรภาคเอกชน

รวมทั้งการได้รับบริหารและความช่วยเหลือเพื่อแก้ไขปัญหา

เป็นทั้งผู้รับบริการหรือผู้รับผลของนโยบาย

องค์กรตุลาการ และองค์กรอิสระ

มีบทบาทสำคัญในการกำกับควบคุมการดำเนินงานของหน่วยงานที่รับผิดชอบการนำนโยบายไปปฏิบัติ

ฝ่ายการเมือง

มีอำนาจในการกำหนดนโยบาย

มีบทบาทสำคัยในการกำหนดขอบเขตนโยบายไปปฏิบัติ

หน่วยงานภาครัฐ

ดำเนินงานในกิจการที่เป็นผลประโยชน์ของสาธารณะ

มักเป็นหน่วยงานหลักที่รับผิดชอบที่กำหนดจากฝ่ายการเมืองไปปฏิบัติ

การก่อรูปนโยบาย

กำหนดวาระนโยบาย
ปัญหาที่ผลักดันเข้าสู่การพิจารณา

กระแสทางการเมือง

กระแสปัญหา

การวิเคราะห์ปัญหา
โครงสร้างของปัญหา

ปัญหาที่มีโครงสร้างไม่ดี

ปัญหาที่มีโครงสร้างปานกลาง

ปัญหาที่มีโครงสร้างดี

พิจารณาจากจำนวนผู้กำหนดนโยบาย จำนวนทางเลือก
การระบุปัญหา
ข้อจำกัด

ความซับซ้อนของปัญหา

มักเป็นปัญหาเชิงซ้อน มีความเกี่ยวพันกันหลายประเด็น แยกส่วนที่จะทำได้ยาก

ความสามารถหรือมุมมองของหน่วยงานที่รับผิดชอบในการระบุปัญหานโยบาย

มีข้อมูลที่ไม่ทันสมัยเท่าทันต่อสถานการณ์

มีความรู้ไม่มากพอที่จะเข้าใจปัญหาแบบรอบด้าน

ความสามารถไม่เพียงพอส่งผลให้เข้าใจผิดต่อสถานการณ์

พิจารณารายละเอียดของปัญหา เพื่อระบุว่าเป็นสถานการณ์ที่เดือดร้อน ต้องระบุปัญหาจากอาการของปัญหาให้ชัดเจนเพื่อนำไปสู่แนวทางการจัดการแก้ไข
ปัญหานโยบายสาธารณะ
ปัญหานโยบายที่ผลักดันจากสถาบันของรัฐ

ไม่ได้มาจากลไกปัญหาของสังคม การดำเนินของรัฐสะท้อนให้เห็นปัญหา หรือผู้มีอำนาจสนใจเป็นเฉพาะ

ปัญหานยบายที่ผลักดันจากประชาชนอย่างเป็นระบบ

เกิดการรับรู้ถึงความสำคัญของปัญหาจาหน่วยงานหรือผู้มีอำนาจ

ปัญหาในระดับสังคมที่ถูกยอมรับว่าเป็นปัญหาสาธารณะ

สภาวะหรือสถานการณ์ที่เดือดร้อน ในระดับปัจเจกหรือกลุ่มคน

การรับรู้ถึงสภาพทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม จากประเทอื่นๆที่มีการพัฒนาในแต่ละมิติ ทำให้เกิดการรับรู้ร่วมกัน
สภาพที่บ่งชี้ถึงปัญหา สถานการณ์ความเดือดร้อน
การกำหนดประเด็นปัญหา
วาระนโยบาย
พิจารณาปัญหาในสังคม

การประเมินนโยบายสาธารณะ

เกณฑ์ในการประเมินผล
ความเหมาะสม
การตอบสนอง
ความเป็นธรรม
ความพอเพียง
ประสิทธิภาพ
ประสิทธิผล
รูปแบบและเทคนิค
การประเมินเพื่อมุ่งเน้นการตัดสินใจของผู้บริหาร

การประเมินแบบ CIPP Model

การประเมินผลผลิต

การประเมินปัจจัยนำเข้า

การประเมินด้านบริบทหรือสภาวะแวดล้อม

การประเมินแบบ CSE Model

การประเมินเพื่อรับรองโครงการ

การประเมินเพื่อปรับปรุง

การประเมินการดำเนินงาน

การประเมินการวางแผนงาน

การประเมินระบบ

การประเมินที่ไม่ยึดวัตถุประสงค์เป็นหลัก
การประเมินที่ยึดจุดมุ่งหมายเป็นหลัก
วัตถุประสงค์ในการนำผลการประเมินไปใช้
การประเมินประสิทธิภาพของโครงการ
การประเมินผลลัพธ์ของโครงการ
การประเมินกระบวนการ
การประเมินทฤษฎีโครงการ

การประเมินทฤษฎีกระบวนการ

การประเมินทฤษฎีผลลัพธ์

การประเมินความจำเป็นของโครงการ
แนวทางและช่วงเวลา
การประเมินผลรวม
การประเมินระหว่างดำเนินการ
การประเมินก่อนดำเนินการ

กระบวนการกำหนดนโยบาย

การตัดสินใจนโยบายสาธารระ
ทฤฎที่นำมาพิจารณาประกอบการตัดสินใจนโยบาย

ทฤษฎีเกม

ทฤษฎีแบบผสมผสาน

ทฤษฎีส่วนเพิ่ม

ทฤษฎียึดหลักเหตุผล

ให้ผลประยชน์มากกว่าค่าใช้จ่าย

ตัดสินเพื่อประยชน์สูงสุดของสังคม

การกำหนดทางเลือกนโยบาย
การวิเคราะห์ทางเลือกนโยบาย

พิจารณาเปรียบเทียบแต่ละทางเลือก “การกลั่นกรองทางเลือก”

การแสวงหาทางเลือกนโยบาย

การพิจารณาทางเลือกที่เหมาะสม

การพิจารณาระหว่างทางเลือกที่ควรกระทำและไม่ควรกระทำ

กิจกรรมที่กระทำโดยรัฐและรัฐเลือกที่จะกระทำหรือไม่กระทำก็ได้

สภาพแวดล้อมของนโยบาย
สภาพแวดล้อมนอกประเทศ

การติดต่อสัมพันธ์ การร่วมมือภายใต้ กระแสโลกาภิวัตน์

สภาพแวดล้อมภายในประเทศ

ทางเศรษฐกิจและสังคม

ส่งผลทั้งทางตรงและอ้อม เป็นปัจจัยที่ผลักดันให้รัฐบาลตัดสินใจดำเนินหรือไม่ดำเนิน

ด้านการเมือง

วัฒนธรรมทางการเมืองแบมีส่วนร่วม

วัฒนธรรมทางการเมืองแบบไพร่ฟ้า

วัฒนธรรมทางการเมืองคับแคบ

นโยบายตามบริบทของภาครัฐ
นโยบายแบบอื่นๆ

มติคณะรัฐมนตรีที่กำหนดระเบียบแบบแผนในการปฏิบัติข้าราชการ

มติคณะรัฐมนตรีที่ไม่ได้มุ่งเป็นกฎเกณฑ์

นโยบายแบบแผน
นโยบายแบบกฎหมายหรือกฎเกณฑ์
นโยบายตามเนื้อหาและวัตถุประสงค์
นโยบายสถาบัน กำหนดระบบการเมืองและสถาบันการเมือง
นโยบายจัดสรรทรัพยากรใหม่ นำนโยบายที่มีอยู่มาจัดทำใหม่
นโยบายกระจายทรัพยากร สวัสดิการต่างๆ
นโยบายบังคับ กฎหมายต่างๆ
ความสำคัญต่อรัฐบาล
เป็นเครื่องมือในการบริหารกำหนดทิศทางการพัฒนาประเทศ
เป็นเครื่องมือทางการเมือง
ความสำคัญต่อประชาชน
คาดหวังให้รัฐแก้ไขปัญหาที่ตอบสนองต่อตน
เพราะเป็นผู้ได้รับผลจากนโยบาย