Σας γέννησε και μέσα σας μιλάει
και βογγάει και βαριά μοσκοβολάει
μια μάννα· καίει το λάγνο της φιλί,
κ' είναι της Mοίρας λάτρισσα και τρέμει,
ψυχή όλη σάρκα, σκλάβα σε χαρέμι,
η λαγγεμένη Aνατολή.
Mέσα σας κλαίει το μαύρο φτωχολόι,
κι όλα σας, κ' η χαρά σας, μοιρολόι
πικρό κι αργό·
μαύρος, φτωχός και σκλάβος και ακαμάτης,
στενόκαρδος, αδούλευτος, ―διαβάτης
μ' εσάς κ' εγώ.
Υπερτονίζει τις άσχημες πλευρές της ζωής και ασχολείται με θέματα όπως η ανθρώπινη αθλιότητα, η διαφθορά και οι απάνθρωπες συνθήκες ζωής.
Η λογοτεχνία οφείλει τώρα να αφήσει κατά μέρος τη φαντασία και τα συναισθήματα και να υιοθετήσει στη γραφή τη μέθοδο των θετικών επιστημών (παρατήρηση και περιγραφή των γεγονότων με στόχο την πιστή αναπαράσταση της πραγματικότητας).
Μέσα από το ηθογραφικό διήγημα εκφράζεται κυρίως η αγάπη για τους απλούς και ταπεινούς ανθρώπους του χωριού. Οι περιγραφές είναι απλές, όπως και η πλοκή, ενώ η γλώσσα διανθίζεται με πολλούς ιδιωματισμούς. Οι συγγραφείς τους είναι μορφωμένοι αστοί που προσπαθούν να γνωρίσουν το λαό και να διδαχτούν από αυτόν δίνοντας στα έργα τους φωτογραφική πιστότητα.
Το συμβολισμό χαρακτηρίζει η μουσικότητα και η υποβλητικότητα του στίχου. Η ψυχική κατάσταση του ποιητή συσχετίζεται με τα πράγματα που γίνονται σύμβολα των συναισθημάτων του.
Ο παρνασσισμός αναζητεί την έμπνευσή του στην αρχαιότητα και ιδίως στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Δίνεται βαρύτητα στη μορφή των στίχων και την ομοιοκαταληξία.
Ηρωίδα είναι η μικρή Ακριβούλα που δίχως να θέλει χάνεται μέσα στα κύματα, μοιρολογιέται από μια φώκια, ενώ ο κόσμος συνεχίζει να λειτουργεί εξακολουθητικά σαν άψυχη μηχανή: ο βοσκός παίζει το σουραύλι του, η γιαγιά του παιδιού, η γρια-Λούκαινα ανεβαίνει το μονοπάτι αγνοώντας το φοβερό περιστατικό και η γολέτα βολτατζάρει στο λιμάνι.
Ο εγγονός-αφηγητής αναφέρεται στη μορφή του παππού που φέρεται να έχει ταξιδέψει σε μακρινούς και παράξενους τόπους, στην πραγματικότητα όμως δεν έχει πάει πέρα από την κοντινή «τούμπα» του χωριού.
Αφού μετά από σκληρούς και μακροχρόνιους πολέμους ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος συνέτριψε τους Βουλγάρους, αποφασίζει να κατεβεί με το στρατό του στην Αθήνα και να προσκυνήσει την εκκλησία της Παναγιάς της Αθηνιώτισσας, όπως είχε τότε μετονομαστεί ο Παρθενώνας. Ο ποιητής συνθέτει θριαμβικούς ύμνους για τους ελληνικούς τόπους, από όπου πέρασε ο στρατός του νικητή βασιλιά.
Ο ήρωας του ποιήματος, ο Γύφτος, στην κοσμοϊστορική στιγμή της καταστροφής του Βυζαντίου, ζει τα πανανθρώπινα προβλήματα, αρνείται τις αξίες της ζωής και τις αποκαθιστά με νέο περιεχόμενο. Το βιολί γίνεται για το Γύφτο το σύμβολο της ζωής. Ο Γύφτος συμβολίζει τον Ποιητή που γίνεται προφήτης και προφητεύει την ανάσταση του έθνους και το νέο μεγαλείο του.
Ανάπτυξη οικονομίας. Μετατόπιση του πληθυσμού σε αστικά κέντρα. "Μεγάλη Ιδέα"
Η Νέα Αθηναϊκή Σχολή (1880-1922)
Ποίηση
Κωνσταντίνος Χατζόπουλος
1868-1920
Σημαντικός εκπρόσωπος του Συμβολισμού
Γεώργιος Δροσίνης
1859-1951
Τίτλος τραγουδιού: Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά.
Ποίηση-Μουσική(;): Γεώργιος Δροσίνης (1885).
Τραγούδι: Σταύρος Τσέλιος (τενόρος) Ελιζα Αθανασοπουλου (σοπράνο)
Κωστής Παλαμάς
1859-1943
"Ανατολή". Ποίημα του Κωστή Παλαμά. Απαγγέλλει
ο ίδιος.
Εκπρόσωπος Παρνασσισμού
Παρνασσισμός
Συμβολισμός
Θέατρο
Συγγραφείς
Main topic
Πεζογραφία
Εκπρόσωποι
Γιάννης Ψυχάρης
1854-1929
Ανδρέας Καρκαβίτσας
1866-1922
Γρηγόριος Ξενόπουλος
1867-1951
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
1851-1911
Στην εκπομπή «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ», τρεις νεοέλληνες συγγραφείς, ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ, ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ και ο ΜΕΝΗΣ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ, παρουσιάζουν το τελευταίο διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ».
Subtopic
Κωνσταντίνος Θεοτόκης
1872-1923
Επιλεγμένα αποσπάσματα διάρκειας 43΄ από την ταινία της Τώνιας Μαρκετάκη (1984), "ἡ Τιμὴ τῆς Ἀγάπης".
Μια ταινία βασισμένη στη νουβέλα του Κ. Θεοτόκη, "Ἡ Τιμὴ καὶ τὸ Χρῆμα".
Γεώργιος Βιζυηνός
1849-1896
Καλλιτεχνικά Ρεύματα
Νατουραλισμός
Ρεαλισμός
Ηθογραφία
