Categories: All - ความน่าเชื่อถือ - สารสนเทศ - กระบวนการ - เนื้อหา

by PANG rueankaew 5 years ago

461

การประเมิน วิเคราะห์ สังเคราะห์สารสนเทศ

การประเมินและวิเคราะห์สารสนเทศเป็นขั้นตอนสำคัญในการจัดการข้อมูลเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ตรงกับความต้องการ การบันทึกและจัดกลุ่มเนื้อหาเป็นขั้นตอนแรกในการเตรียมสารสนเทศสำหรับการใช้งาน ต้องพิจารณาเนื้อหาที่สอดคล้องกับประเด็นที่ต้องการค้นคว้าและจัดกลุ่มให้เป็นระเบียบ การเขียนบัตรบันทึกเนื้อหามีหลายวิธี เช่น การคัดลอกข้อความ การถอดความ และการย่อความ ซึ่งแต่ละวิธีมีการใช้งานต่างกันตามลักษณะของข้อมูลที่ต้องการบันทึก ส่วนประกอบที่สำคัญของบัตรบันทึกควรรวมถึงแหล่งที่มาของข้อมูล หัวข้อเรื่อง เลขหน้า และข้อความที่บันทึก การพิจารณาความน่าเชื่อถือของสารสนเทศต้องดูทั้งความเที่ยงตรงและความถูกต้องของข้อมูล รวมถึงการอ้างอิงและบรรณานุกรม ทั้งหมดนี้ช่วยให้สารสนเทศที่ได้มีความน่าเชื่อถือและสามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การประเมิน วิเคราะห์ สังเคราะห์สารสนเทศ

การประเมิน วิเคราะห์ สังเคราะห์สารสนเทศ

การสังเคราะห์สารสนเทศ

การเขียนโครงร่าง
บทสรุป
เนื้อหา
บทนำ
กระบวนการของการสังเคราะห์สารสนเทศ
ครบถ้วน ต้องกลับไปเริ่มที่กระบวนการแสวงหาคำตอบใหม่
ประเมินโครงร่างที่ได้ ครอบคลุมครบถ้วนหรือไม่
นำแนวคิดต่างๆมารวบรวมเป็นโครงสร้างใหม่ในรูปของโครงร่าง
นำสารสนเทศที่มีแนวคิดเดียวกันมาจัดกลุ่มอีกครั้งเพื่อสร้างความสัมพันธ์ตามลำดับชั้น
จัดกลุ่มสารสนเทศที่มีแนวคิดเดียวกัน ไว้ด้วยกัน
วิธีการจัดสารสนเทศ สามารถทำได้แบบง่ายๆ
จะได้กลุ่มข้อมูลหรือโครงร่างคราวๆ
จัดเรียงข้อมูลที่ได้เพื่อจัดกลุ่มใหม่อีกครั้ง
ลองจัดกลุ่มความสัมพันธ์ของเรื่องหรือข้อมูล
ทำ Highlight / Mark ที่สำคัญ
นำเอกสารมาอ่านอีกครั้ง
การจัดสารสนเทศโดยทั่วไป
ใช้หลายๆวิธีข้างต้นผสมผสานกัน
ตั้งแต่ต้นจนจบ ( เช่น story)
ตามลำดับเวลา ( เช่น เหตุการณ์)
เรียงตามลำดับอักษร
จัดกลุ่ม(ประเด็นใหญ่/ประเด็นย่อย)
ขั้นตอนนี้จึงต้องเรียนรู้ในเรื่องที่เกี่ยวข้อง
การเขียนการอ้างอิงและบรรณานุกรม
การวางโครงร่าง
การจัดกลุ่มความสัมพันธ์ของแนวคิด/เรื่อง
การสังเคราะห์คือ
หรือนำไปใช้ได้ตรงกับความต้องการ
เพื่อแก้ไขปัญหา ตอบคำถามที่กำหนดไว้
นำเสนอในรูปแบบที่เหมาะสม
รวบรวมหรือสรุปให้ได้ข้อมูล/เนื้อหาใหม่
ซึ่งจะทำให้เห็นความสัมพันธ์ของกลุ่มข้อมูล
จัดกลุ่มอีกครั้งในลักษณะลำดับชั้นหรือรูปแบบของโครงร่าง
การจัดกลุ่มข้อมูลเรื่องเดียวกัน หรือแนวคิดเดียวกันไว้

การเลือกใช้สารสนเทศ

ต้องผ่านกระบวนการ
การสังเคราะห์สาารสนเทศ

ลักษณะของสารสนเทศที่ดี

มีความทันสมัย เป็นปัจจุบัน
ทันต่อความต้องการใช้
ตรวจสอบได้
เข้าถึงได้ง่าย
สอดคล้องกับความต้องกาารของผู้ใช้
ต้องมีความสมบูรณ์
มีความน่าเชื่อถือ
ต้องมีความถูกต้อง

การประเมินสารสนเทศ

หลักการประเมินสารสนเทศ
พิจารณาว่าเนื้อหาของสารสนเทศอยูในระดับใด

สารสนเทศตติยภูมิ

ดรรชนีวารสาร

บรรณานุกรม

สารสนเทศทุติยภูมิ

วารสารสาระสังเขผ

บทวิจารณ์หนังสือ

บทคัดย่องานวิจัย

หนังสือ

สารสนเทศปฐมภูมิ

วิทยานิพนธ์

รายงานการวิจัย

วารสาร

พิจารณาว่าเป็นสารสนเทศที่มีความน่าเชื่อถือหรือไม่

ประเมินความทันสมัยของสารสนทศ

ประเมินความน่าเชื่อถือของ ทรัพยากรสารสนเทศ

ประเมินความน่าเชื่อถือของ ผู้เขียน ผู้จัดทำ สำนักพิมพ์

ประเมินความน่าเชื่อถือของแหล่งสารสนเทศ

พิจารณาว่าเป็นเรื่องที่ตรงกับความต้องการอย่างแท้จริงหรือไม่
ความสำคัญ
คัดเลือกจากแหล่งสารสนเทศต่างๆทั้งจาก ห้องสมุด อินเทอร์เน็ต เป็นต้น
คัดเลือกสารสนเทศที่มีคุณค่า มีความน่าเชื่อถือในทางวิชาการ
การตรวจสอบสารสนเทศว่ามีเอกสารอ้างอิงที่มีความน่าเชื่อถือหรือไม่
การตรวจสอบสารสนเทศว่ามีคำอธิบายที่เป็ฯเหตุเป็นผล
การตรวจสอบสารสนเทศว่าสามารถตอบคำถามที่ตั้งไว้ได้ละเอียดครอบคลุมทุกประเด็ฯ

หลักเกณฑ์์ในการพิจารณา

พิจารณาช่วงเวลาที่เผยแพร่
ถ้าเป็นสารสรเทศจาดอินเทอร์เน็ต ให้ดูเวลาในการปรับปรุงเว็บไซต์
เป็นสารสนเทศที่ทันสมัย จัดพิมพ์ใกล้เคียงกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
สารสนเทศที่ไม่ได้ระบุช่วงเวลาที่จัดพิมพ์ ต้องพิจารณาที่มาอย่างละเอียด
สารสนเทศถูกจัดพิมพ์เผยแพร่เมื่อใด
พิจารณาให้ตรงกับความต้องการ
ต้องการใช้สารสนเทศไปทำอะไร
ต้องการสารสนเทศจากแหล่งใด หรือรูปแบบใด
ต้องการสารสนเทศที่มีเนื้อหาอย่างไร เพื่อตอบโจทย์คำถามอะไร
พิจารณาขอบเขตเนื้อหา
ถ้สเป็นสารสนเทศจากอินเทอร์เน็ต ให้ดูมีการเชื่อมโยงรายละเอียดกับเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องอื่นๆ
เป็นสารสนเทศให้ความรู้ในระดับใด
เป็นสารสนเทศที่มีเนื้อหาครอบคลุมหัวข้อเรื่อง
เป็นสารสนเทศที่มีเนื้อหาครบถ้วนสมบูรณ์
พิจารณาแหล่งที่มาชองสารสนเทศ
พิจารณาผู้แต่ง

มีผลงานเขียนที่เกี่ยวข้องในที่อื่นๆอีกหรือไม่

มีคุณวุฒิปละประสบการณ์ในเรื่องที่เขียนหรือไม่

มีชื่อเสียงเป็นที่ยอบับหรือไม่

พิจารณาสำนักพิมพ์หรือแหล่งผลิต

ผู้จัดพิมพ์เป็นองค์กรหรือสมาคมมืออาชีพที่มีประสบการณ์หรือไม่

เป็นโรงพิมพ์ของมหาวิทยาลัยหรือไม่

จัดพิมพ์จำนวนมากหรือนอยเพียงใด

ผู้จัดพิมพ์เป็นที่รู้จักดีในสาขาวิชานั้นหรือไม่

พิจารณาความน่าเชื่อถือ
ความเที่ยงตรง

ผู้แต่งใช้ข้อเท็จจริงสนับสนุนการแสดงความคิดเห็นหรือไม่

พิจารณาเนื้อหาว่ามีส่วนใดที่ทำให้เกิดความลำเอียง

ความถูกต้องของสารสนเทศ

การเขียน กาารสะกดคำ ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์

เป็นสานสนเทศปฐมภูมิหรือทุติยภูมิ

มีการอ้างอิงและบรรณานุกรมหรือไม่

เปรียบเทียบแหล่งที่มาของสารสนเทศกับสารสนเทศที่ได้มาจากแหล่งอื่นๆว่าสอดคล้องหรือแตกต่างกันอย่างไร

การนำเสนอสารสนเทศ/การนำเสนอผล

รูปแบบการนำเสนอ
การเขียนแผนผังความคิด หรือแผนที่ความคิด

การนำไปใช้งาน

ใช้สรุปหรือสร้างองค์ความรู้

ใช้วิเคราะห์เนื้อหาหรืองานต่างๆ

ใช้จัดระบบความคิดและช่วยความจำ

ใช้นำเสมอข้อมูล

ใช้ระดมพลังสมอง

วิธ๊การเขียน Mind Map

ตกแต่ง mindmap

คำ วลี สัญลักษณ์ หรือรูปภาพใดที่ต้องเน้นต้องทำให้เด่น

การเขียนคำ ควรเขียนด้วยคำที่เป็นสำคัญ

แตกความคิดรองลงไปที่เป็ฯส่วนประกอบของแต่ละกิ่ง

แตกความคิิดของหัวเรื่องสำคัญแต่ละเรื่องในข้อ 3 ออกเป็นกิ่งๆ

คิดถึงหัวเรื่องสำคัญมี่เป็นส่วนประกอบของเรื่อมราทำเป็นคำสำคัญสั้นๆ

วาดภาพสีหรือเขียนโดยใช้สีอย่างน้อย 3 สี

เตรียมกระดาษเปล่าไม่มีเส้นและวางกระดาษแนวนอน

ขั้นตอนการสร้าง Mind Map

คิดอย่างอิสระมากที่สุดขณะทำ

กรณีใช้สี ทั้งมโนทัศน์รองและย่อยควรเป็นสีเดียวกัน

เขียนคำสำคัญบนเส้นและเส้นต้อเงชื่อมโยงกัน

ใช้ภาพหรือสัญลักษณ์สื่อความหมายเป็นตัวแทนความคิดให้มากที่สุด

เขียน/วากมโนทัศน์ย่อยที่สัมพันธ์กับมโนทัศน์รองแตกออกไปเรื่อยๆ

เขียน/วาดมโนทัศน์รองที่สัมพันธ์กับมโนทัศน์หลักไปรอบๆ

เขียน/วาดมโนทัศน์หลักตรงกึ่งลกางหน้ากระดาษ

ตัวอย่างรูปแบบการนำเสนอ

Oral/Oral report

E-book

Web page

PPt

การแสดงละคร

สไลด์

บอร์ด

เกม

วิดิทัศน์

ภาพยนตร์

โครงงาน

แผ่นพับ

รายงาน

นิทรรศการ

เทคโนโยลีบทบาทสำคัญมากขึ้น
ปัจจุบันมีหลายทางที่ใช้ในการนำเสนอ
ต้องพิจารณาด้วยว่ารูปแบบที่ใช้เหมาะสมกับหัวข้อหรือปัญหาที่ได้รับหรือไม่
ขั้นตอนนี้ มีความเชื่อโยงกันระหว่าง ขั้นตอนที่ 1 Task definition (ตอนแรกตั้งจุดประสงค์ไว้อย่างไร/สามารถปรับในภายหลังได้)

การวิเคราะห์สารสนเทศ

บัตรบันทึกความรู้
วิธีเขียนบัตรบันทึกเนื้อหา

แบบถอดความ

ต้นฉบับเป็นภาษาต่างประเทศ

ต้นฉบับเป็นภาษาที่ไม่แพ่หลายคุ้นเคย

ต้นฉบับเป็นรอยกรอง แต่ต้องเปลี่ยนเป็นร้อยแก้ว

แบบคัดลอกข้อความ

เป็นข้อความซึ่งเป็ฯคติเตือนใจ มีความงามและความไพเราะทางภาษา

เป็นข้อความซึ่งมีเนื้อหาสาระที่หนักแน่น กะทัดรัด ลุ่มลึก เฉียบคมและกินใจ

เป็นสูตร กฎหรือระเบียบข้อบังคับ

เป็นคำจำกัดความ หรือความหมายของคำ

แบบย่อความหรือสรุปความ

ประเเด็นรองหรือรายละเอียดที่เป็นสาาระที่สำคัญรองลงมา

วิเคราะห์เนื้อหาและเก็บสาระสำคัญ

อ่านเอกสารที่กำลังบันทึก

ส่วนประกอบ

ข้อความที่บันทึก

เลขหน้าที่ปรากฎของข้อมูล

แหล่งที่มาของข้อมูลให้เขียนตามรูปแบบบรรณนุกรม

หัวข้อเรื่องที่ต้องการค้นคว้า ลงงไว้ที่หัวมุมบนขวาของบัตร

ขั้นตอนการวิเคราะห์สารสนเทศ
จัดกลุ่มเนื้อหา
บันทึกสารสนเทศดที่สอดคล้อง
พิจารณาเนื้อหาสารสนเทศที่สอดคล้องกับประเด็น
อ่านจับใจความสำคัญของสารสนเทศ
กระบวนการของการวิเคราะห์สารสนเทศ
น้ำบัตรบันทึกมาจัดกลุ่มเพื่อเรียบเรียงเนื้อหาของรายงาน
ทำการบันทึกเนื้อหาลงใน บัตรบันทึก
ดึงเนื้อหาของสารสนเทศที่สอดคล้องกับประเด็น
การอ่านเนื้อหาที่ผ่านการประเมินแล้วว่าสามารถใช้งานได้จริงๆ
ความหมาย
สารสนเทศที่มีเนื้อหาเดียวกันหรือค้นได้จากคำสำคัญเดียวกัน
กระบวนการแยกแยะสารสนเทศที่สำคัญและสอดคล้องกับเรื่องที่ต้องการ