LOKOMOZIO APARATUA
Giharrak
FORMAREN ARABERA
Eraztun formakoak
-Forma borobiltsua
dute. -Esfinter eta
balbulak.
Forma laukoak
-Xafla formakoa.
-Enborrean batez ere.
Orbikularrak
-Zirkulu-erdi forma.
- Begi eta aho inguruan.
Fusiformeak
-Ardatz forma.
-Luzeak.
Gihar leuna
-Uzkurtze geldoa.
-Oharkabean uzkurtu.
-Gihar-zuntz leunez eratuta.
-Barne organoen paretak eratu:
DIGESTIO-HODIA
Bihotz-giharra
-Uzkurtze bizkorra.
-Oharkabean uzkurtu.
-Gihar-zuntz ildaskatuz eratuta.
-MIOKARDIOA.
Eskeleto giharra
-Uzkurtze bizkorra.
-Borondatez uzkurtu.
-Gihar-zuntz ildaskatuz eratuta,ehun konjuntibo mintz mehe batez inguratuta.
-Hezurrei TENDOIZ lotuta.
-BIZEPSA.
-TOLESTZAILEAK hatzak tolestea ahalbidetu / HEDATOREAK hatzak luzatzea ahalbidetu
-ABDUKTOREAK adarrak gorputzetik urruntzen dute / ADUTOREAK adarrak gorputzerantz hurbiltzen
dute
-PRONATZAILEAK eta SUPINATZAILEAK adarren biraketak ahalbidetu
-JASOTZAILEAK ahoa itxi, masailean eta zonalde tenporalean daude / BEHERATZAILE AK ahoa zabaldu
-ESFINTERRAK zulo bat itxi / DILATATZAILEAK zulo bat zabaldu
Eskeleto sistema
● Mugimendua erraztu.
● Gorputzari forma eman.
● Gorputzaren pisuari eutsi.
● Barne organoak babestu: garuna, biriki, bihotza…
● Giharren ainguraketa da.
● Ca eta P gorde.
● Hezur muinean odol zelulak eratu.
Gihar sistema
● Mugimendua eragin
● Jarrerari eutsi
● Mimika ahalbidetu
Giltzadurak: Elkarren ondoan dauden hezurrak bata besteari lotzen dituzten egiturak.
Finkoak
-Elkartutako hezurrak ez dira
mugitzen.
Erdi-mugikorrak
-Elkartutako hezurrak
mugimendu murriztua dute.
-Hezur artean kartilagoa eta
lotailuak.
Mugikorrak
-Mugimendu handia lotutako hezurren artean.
-Hezur muturren artean, kartilagoa / lotailuak.
Likido sinobiala poltsa baten barruan, hezurren arteko marruskadurarik ez.
Hezurrak
Formarekiko sailkatu
Motzak
-Forma kubiko edo biribilak.
-ornoak.
Lauak
-Forma laua, xafla-forma edo
kurbatua.
-Babes funtzioa batez ere.
-omoplatoa.
Luzeak
-Forma luze eta zilindrikoa.
-Euste eta mugimendu funtzioa.
-Femurra.
-Nerbio sistemaren aginduak gauzatu
-Gorputzaren barne-euskarria
-Mugimenduaren/ ibiltzearen arduraduna
-Eskeleto sistemak /gihar sistemak osatu
-Organo bizidunak (elikatu, hazi).
-Kaltzio, fosforo, kolageno.
-Kanpotik PERIOSTIO mintz batez estalita.
-Gihar-zuntzez osatuta.
-Giharrek uzkurtzeko / erlaxatzeko ahalmena.
-Uzkurtzean / erlaxatzean giharrak luzatu eta laburtu-->mugimendua ahalbidetuz.
fisiologia edo funtzionamendua
●Eskeleto giharrek/hezurrek batera jarduten mugimendu/jarrera guztietan. ● Giharra uzkurtzean luzera laburtu / loditu. Laburtzeak ainguratutako hezurretik tira mugimendua eraginik.
● Giharra erlaxatzean jatorrizko luzerara bueltatu. Luzatzean ainguratutako hezurra
hasierako tokira itzuli.
● Eskeleto- gihar ugari batera aritu kontrako mugimenduak eragiteko (antagonikoak)
●Bizepsa uzkurtu trizepsa erlaxatu besaurrea igo. Bizepsa erlaxatu trizepsa uzkurtu, besaurrea luzatu.
● Giharren, tendoien / hezurren artean palanka sistemak sortu, mugimenduak eragin.
Lesioak
HAUSTURAK: Hezurra haustea.
DISTENTSIOAK: giharrak/tendoiak gehiegi luzatu.
ZAINTIRATUAK: Lotailuak luzatu okerdura baten ondorioz-->hantura.
LOKADURAK: Giltzadura bateko hezurra atera.
GIHAR-KONTRAKTURAK: Giharra oharkabean / epe luzean uzkurtuta
