การสืบค้นข้อมูลและความรู้

องค์ประกอบของกลไกการสืบค้นสารสนเทศบนอินเทอร์เน็ต(Search Engine)

1. ตัวสำรวจหรือรวบรวมข้อมูล

2. ตัวดรรชนี (Indexer)หรือ Catalog ซี

3. โปรแกรมค้นข้อมูล(Search Engine Software หรือ Query Processor)

1. เทคนิคตรรกบูลลีน

1.1 การใช้ And, Or,Not ประกอบเป็นประโยคการค้น

1.2 การใช้เทคนิคตรรกบูลลีนจากเมนูทางเลือก (Drop down menu)

1.3 การใช้เครื่องหมาย +(Plus) หรือ - (Minus)

2. เทคนิคการตัดคำ

2.1 การใช้เครื่อง กลไกส่วนใหญ่ใช้เครื่องหมาย * (Asterisk) แทนการตัดคำส่วนใหญ่ เป็นการตัดท้ายคำค้นที่ต้องการ

2.2 การสืบค้นในลักษณะของ Stemming

3. เทคนิคการใช้คำใกล้เคียง

3.1 ADJ หมายถึง ให้คำที่ค้นอยู่ใกล้กัน สลับลำดับคำได้

3.2 NEAR หมายถึง ให้คำที่ค้นอยู่ใกล้เคียงกันในระยะ 25 คำสลับที่ได้

3.3 FAR หมายถึง ให้คำค้นอยู่ห่างกันได้ 25คำหรือมากกว่านั้น

3.4 BEFORE หมายถึง ให้คำค้นอยู่ห่างกันในระยะ 25 คำโดยต้องอยู่ตามลำดับที่กำหนดเท่านั้น

4. เทคนิคการใช้รหัสกำกับคำค้น

5.1 เทคนิคการค้นด้วยเครื่องหมายคำพูด "...."(Exact phrased search)

5.2 เทคนิคการค้นหาคำพ้องความหมาย (Synonyms)

5.3 เทคนิคการค้นกลุ่มคำหรือคำที่ไม่แน่ใจด้วยเครื่องหมาย * (Wildcard)

5.4 เทคนิคค้นหาช่วงชุดของตัวเลข (Number range)

5.5 เทคนิคการหานิยามหรือความหมายของคำ (Definition)

5.6 เทคนิคการกรองสิ่งที่ค้นหา(Safe Search Filtering)เทคนิคนี้จะมีใช้สำหรับ Search Engine บางตัว

5.7 ควรใช้คำที่หลากหลายและไม่ควรใช้คำที่ค้นหาเกิน 32 คำ

1. นามานุกรม (Web Directories) เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่รวบรวมสารสนเทศบนอินเทอร์เนฺ็ต และคัดแยกสารสนเทศเหล่านั้นออกเป็นกลุ่ม

2. เครื่องมือสืบค้น (Search Engine) เป็นเครื่องมือในการสืบค้นที่อาศัยการทำงานของโปรแกรมที่พัฒนาขึ้น

1. การสืบค้นสารสนเทศจากฐานข้อมูลบรรณานุกรมออนไลน์

เป็นรูปแบบหนึ่งของเครื่องมือช่วยค้นหาทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศ

1.1.1 จากหน้าจอรายการหลักของ OPAC ให้เลือกรายการที่ต้องการจะใช้เป็นทางเลือกในการสืบค้นจากเมนู

1.1.2 ป้อนข้อมูลที่ต้องการสืบค้นตามรายการที่ใช้เป็นทางเลือก

1.1.3 หากต้องการได้รายละเอียดโดยย่อของรายการใด ให้คลิกเม้าส์ที่รายการที่ต้องการ

1.1.4 หากต้องการได้รายละเอียดที่สมบูรณ์ของรายการใด ให้คลิกเม้าส์ที่รายการที่ต้องการ

2. การสืบค้นสารสนเทศด้วยฐานข้อมูลออนไลน์

เป็นแหล่งสารสนเทศที่มีขนาดใหญ่และขอบเขตกว้างขวาง

2.1 ฐานข้อมูลออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศบอกรับเป็นสมาชิก คือ ฐานข้อมูลออนไลน์ที่ห้องสมุดหรือศุนย์สารสนเทศนั้นๆ

2.2 ฐานข้อมูลสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา หรือฐานข้อมูล

2.3 ฐานข้อมูลทดลองใช้ฐานข้อมูลลักษณะนี้เป็นฐานข้อมูลที่ห้องสมุดหรือศูนย์สารสนเทศนำมาทดลองให้บริการกับผู้ใช้ก่อน

การสืบค้นฐานข้อมูลออนไลน์

1. วิเคราะห์เรื่องที่ต้องการสืบค้นและกำหนดคำสำคัญเพื่อใช้ในการค้น

2. เลือกค้นจากฐานข้อมูลที่เหมาะสม

3. ลงมือสืบค้น โดยทั่วไปสืบค้นได้ 2 วิธี คือการใช้เมนูในการสืบค้นและการสืบค้นโดยการพิมพ์คำสั่ง

4. แสดงผลการสืบค้น เมื่อสืบค้นจนได้ปริมาณรายการที่เพียงพอกับความต้องการ

5. เลือกรายการที่ตรงกับความต้องการและบันทึกผลข้อมูล